8/7/08

Ρικάρντο Μούτι, «Να πάμε κι εμείς να συναντήσουμε τον κόσμο»


Λίγο πριν από τη συναυλία του στο Ηρώδειο με τη διάσημη Ορχήστρα και Χορωδία του Μουσικού Φλωρεντινού Μαΐου, ο Ιταλός σούπερ σταρ του πόντιουμ μιλά για την ιδιαίτερη αγάπη που τρέφει για την καινούργια γενιά μουσικών.

Aπο την Τόνια Ευσταθίου

Μούτι στο πόντιουμ έχει δικαιωθεί πανηγυρικά μέσα από σπουδαίες ερμηνείες, λαμπρές συνεργασίες και αναρίθμητες τιμητικές διακρίσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, ο ίδιος έχει ακόμη ανεκπλήρωτα όνειρα. Όση επιτυχία κι αν γνωρίσει κανείς, θεωρεί, μια ζωή δεν αρκεί για να κατακτήσει την αλήθεια της μουσικής ερμηνείας σ΄όλο της το βάθος και την έκταση. Με προμετωπίδα την πεποίθηση αυτή, συνεργάζεται σταθερά με τις σημαντικότερες ορχήστρες του κόσμου ενώ παράλληλα, μεγάλο μέρος της δραστηριότητάς του αφιερώνει στους νέους μουσικούς. Με αφορμή την επικείμενη νέα εμφάνισή του στην Αθήνα και το Ωδείο Ηρώδου Αττικού στις 8 Ιουλίου, ο διάσημος Ιταλός αρχιμουσικός μιλά, μεταξύ άλλων, και για την αναζωογονητική, όπως τη χαρακτηρίζει, επαφή του με το «νέο αίμα».

Καιρό έχετε να εμφανιστείτε στην Αθήνα…

«Πράγματι, είναι κάποια χρόνια…Η Αθήνα είναι μια πόλη στην οποία επιστρέφω πάντα με μεγάλη χαρά και συγκίνηση. Είμαι νότιος Ιταλός, η παιδεία μου στηρίχτηκε κατά πολύ στον αρχαιοελληνικό πολιτισμό και, όπως είναι φυσικό μετά απ΄όλα αυτά, αισθάνομαι ιδιαιτέρως συνδεδεμένος με αυτή την πόλη αλλά και με την Ελλάδα γενικότερα. Χαίρομαι πολύ για τη συναυλία στο Ηρώδειο, κι αυτό δεν είναι μια τυπική φράση. Το εννοώ πραγματικά…»

Εν προκειμένω έρχεστε με την Ορχήστρα του Μουσικού Φλωρεντινού Μαΐου η οποία, αν δεν κάνω λάθος, σημαίνει επίσης πολλά για σας…

«Έτσι είναι. Είναι η Ορχήστρα η οποία μου εμπιστεύτηκε τη θέση του μουσικού διευθυντή σε ηλικία 27, μόλις, ετών. Εφέτος, γιορτάσαμε τα 40 χρόνια από την πρώτη μας συνεργασία, μια επέτειος καθοριστική και συγκινητική. Καταλαβαίνει κανείς πόσο σημαντική είναι για μένα… Ουσιαστικά, από εκεί ξεκίνησαν όλα. Αργότερα ήρθε η Φιλαρμόνια του Λονδίνου, η Ορχήστρα της Φιλαδέλφεια και φυσικά, η Σκάλα του Μιλάνου όπου παρέμεινα για 19 ολόκληρα χρόνια.

Τα καινούρια σχέδια

Μια που το αναφέρατε, θεωρείτε πως η Σκάλα είναι ένα κεφάλαιο που έχει κλείσει οριστικά για σας μετά την παραίτησή σας το 2005;

«Ναι. Έχω από καιρό γυρίσει σελίδα στη ζωή και την καριέρα μου. Τώρα με απασχολούν τα καινούρια μου σχέδια τα οποία, δόξα τω Θεώ, είναι πολλά…»

Ένα από αυτά, φαντάζομαι, είναι η νεανική Ορχήστρα Λουίτζι Κερουμπίνι την οποία ιδρύσατε το 2004 κι έκτοτε έχει διαγράψει εντυπωσιακή πορεία. Πώς προέκυψε, αλήθεια, αυτή η πρωτοβουλία;

«Στη ζωή μου είχα τη μεγάλη τύχη να μελετήσω δίπλα σε σπουδαίους δασκάλους και να συνεργαστώ με εξαιρετικά σημαντικούς μουσικούς ,όταν ακόμη βρισκόμουν σε πολύ νεαρή ηλικία. Χαρακτηριστικά, αναφέρω τον Νίνο Ρότα ο οποίος, όπως έχω πει πολλές φορές, «κρύβεται» πίσω από την απόφασή μου να γίνω αρχιμουσικός. Η «ανταλλαγή» αυτή μου δίδαξε πολλά, με έκανε πιο πλούσιο σε εμπειρίες και βιώματα. Θέλησα, λοιπόν, όλ΄αυτά που μου προσφέρθηκαν απλόχερα, κάποια στιγμή να τα επιστρέψω στη χώρα μου. Η Ορχήστρα Λουίτζι Κερουμπίνι, η οποία «βαφτίστηκε» έτσι προς τιμή ενός συνθέτη που αγαπώ πολύ, ιδρύθηκε όπως αναφέρατε το 2004, αποτελούμενη αποκλειστικά από Ιταλούς μουσικούς, ηλικίας 24-30 ετών. Η επιλογή τους έγινε ύστερα από αυστηρές ακροάσεις και, μέσω των παιδιών που συμμετέχουν, αντιπροσωπεύεται «γεωγραφικά» ολόκληρη η χώρα μου. Είναι, θα έλεγα, μια Ορχήστρα- σχολείο όπου προσπαθώ να προσφέρω στους νέους μουσικούς όσα περισσότερα εφόδια και εμπειρίες είναι δυνατόν, ούτως ώστε να έχουν μια καλή πορεία στο μέλλον»

Σ΄ εσάς, αλήθεια, τι προσφέρει η διαδικασία αυτή;

«Η επαφή μου με τους νέους μουσικούς είναι, σας διαβεβαιώ, άκρως αναζωογονητική. Μέχρι σήμερα η πορεία αυτής της Ορχήστρας μας έχει όλους ικανοποιήσει απολύτως. Βάσεις μας είναι δύο ιταλικές πόλεις, η Πιατσέντσα και η Ραβένα, αλλά έχουμε δώσει συναυλίες σε ολόκληρη, σχεδόν, την Ευρώπη. Τη σεζόν που μόλις κορυφώθηκε εμφανιστήκαμε, μεταξύ άλλων, στην ιστορική Musikverein της Βιέννης, πραγματικό «ναό» της μουσικής, και ο αντίκτυπος ήταν εξαιρετικά θετικός. Του χρόνου αναμένεται το ντεμπούτο της Ορχήστρας στην Όπερα του Παρισιού…»

Τα αριστουργήματα της Νάπολι

Είναι και το Φεστιβάλ της Πεντηκοστής στο

Σάλτσμπουργκ…

«Ασφαλώς, αυτό είναι ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο για το οποίο έχω πολλούς λόγους να χαίρομαι. Από τα νεανικά μου, ακόμη, χρόνια, ονειρευόμουν να φέρω στο φως τα άγνωστα μουσικά αριστουργήματα της ιδιαίτερης πατρίδας μου, της Νάπολι. Όπερες και άλλα έργα του 17ου και 18ου αιώνα τα οποία, αν και σημαντικής μουσικής αξίας, είχε καλύψει η λήθη για αιώνες. Κάποια στιγμή, ο διευθυντής του Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ, ο Γιούργκεν Φλιμ, με επισκέφθηκε στο σπίτι μου, στη Ραβένα, προκειμένου να συζητήσουμε τα μελλοντικά μας σχέδια, για το γνωστό θερινό Φεστιβάλ. Ακούγοντας μια πρόβα της Ορχήστρας Κερουμπίνι, ενθουσιάστηκε. Έτσι, συζητώντας ως προς το τι θα μπορούσαμε να κάνουμε, γεννήθηκε η ιδέα της «αναγέννησης» του Φεστιβάλ της Πεντηκοστής όπου ανέλαβα την καλλιτεχνική διεύθυνση. Ξεκινήσαμε πέρυσι, αρχικά για τρία χρόνια, αμέσως όμως, λόγω της μεγάλης επιτυχίας, το project μετατράπηκε σε πενταετές. Εφέ τος, δεύτερη χρονιά, πήγαμε ακόμη καλύτερα, η διεθνής απήχηση ήταν πραγματικά εντυπωσιακή. Συνεχίζουμε, λοιπόν, με κέφι κι ενθουσιασμό…»

Υπάρχει ακόμη και η νεοσύστατη Μουσική Ακαδημία της Μάλτας όπου αναλάβατε τη θέση του επίτιμου προέδρου…

«Πράγματι. Τα μαθήματα αρχίζουν τον Οκτώβριο του 2008 και είναι κάτι που περιμένω με ανυπομονησία. Με τη συμμετοχή της Ορχήστρας Κερουμπίνι και την ισχυρή στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού της χώρας, πρώτος στόχος είναι η διοργάνωση ενός σεμιναρίου,

αφιερωμένου στην «ανταλλαγή» ανάμεσα

στον Δυτικό Πολιτισμό και τη Μέση Ανατολή. Η γεωγραφική θέση της Μάλτας, βοηθά πολύ σ΄έναν τέτοιο προσανατολισμό. Χάρη στη μουσική, οι νέοι άνθρωποι μπορούν ν΄ανταλλάσσουν ιδέες και απόψεις υπερβαίνοντας τα όποια πολιτικά προβλήματα. Η μουσική κρύβει μια τεράστια δύναμη μέσα της, γιατί έχει τη δυνατότητα να ενώνει, εκεί που τα λόγια οδηγούν, ορισμένες φορές, σε συγκρούσεις».

Κλασική μουσική

για τις μάζες...

Είναι αλήθεια ότι στην Ακαδημία αυτή θα διδάξουν μουσικοί της περίφημης Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Βιέννης με την οποία ο ίδιος είστε ιδιαιτέρως συνδεδεμένος;

«Ναι, Στο τέλος του 2008 και το 2009 μέλη της Φιλαρμονικής της Βιέννης θα δώσουν masterclasses σε νέους μουσικούς. Είναι όλοι τους ενθουσιασμένοι γι΄αυτό…»

Όλες αυτές οι δραστηριότητες θα μπορούσαν, θεωρείτε, να αξιοποιηθούν, με κάποιο τρόπο και στη νέα σας θέση στην Συμφωνική Ορχήστρα του Σικάγου, όπου το 2010 αναλαμβάνετε καθήκοντα μουσικού διευθυντή;

«Ένα πράγμα που θα επιδιώξω στην καινούργια αυτή περιπέτεια που αρχίζει για μένα, είναι το να φέρω την κλασική μουσική κοντά σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους γίνεται. Θέλω να γνωρίσουν αυτό το είδος άνθρωποι οι οποίοι, ώς τώρα, για τον ένα ή τον άλλο λόγο δεν είχαν αυτή τη δυνατότητα. Θ΄αναλάβω ό,τι πρωτοβουλία χρειάζεται για να το πετύχω. Σύνολα της Ορχήστρας, ας πούμε, θα μπορούσαν να δώσουν συναυλίες σε σχολεία, νοσοκομεία, γηροκομεία, ακόμη και σε φυλακές…Δεν σκοπεύω απλώς να περιμένω από τον κόσμο να έρθει να μας βρει, είμαι αποφασισμένος να πάμε κι εμείς να τον συναντήσουμε…»

Δεν υπάρχουν σχόλια: